Zasoby bilansowe to część złoża, która spełnia określone wymogi jakościowe i może być ekonomicznie eksploatowana przy obecnym stanie techniki i warunków rynkowych. Ujmując to najprościej, zasoby bilansowe to ta część kopalin, z której wydobycie jest opłacalne i technicznie możliwe.
Zasoby bilansowe stanowią fundamentalną kategorię w polskim systemie klasyfikacji zasobów mineralnych. Klasyfikacja wygląda następująco:
Zasoby geologiczne – całkowita ilość kopaliny w granicach złoża, dzielą się na:
Zasoby przemysłowe – część zasobów bilansowych lub pozabilansowych, w granicach projektowanego obszaru górniczego, które mogą być przedmiotem uzasadnionej technicznie i ekonomicznie eksploatacji
Do 2011 roku kryteria określające, czy zasoby są bilansowe, ustalał minister ochrony środowiska. Od 2012 roku obowiązuje pojęcie „granicznych wartości parametrów złoża” – to zestaw wymogów dotyczących właściwości kopaliny, warunków geologicznych i aspektów ekonomicznych.
W praktyce zasób staje się bilansowy, gdy jego eksploatacja pokrywa koszty wydobycia i przynosi zysk. Oznacza to, że koncentracja wartościowych składników oraz warunki geologiczne pozwalają na rentowne prowadzenie kopalni.
Zasoby bilansowe decydują o tym, czy budowa kopalni ma sens ekonomiczny. Na ich podstawie określa się żywotność kopalni i planuje harmonogram wydobycia na lata czy dziesięciolecia do przodu.
Ilość zasobów bilansowych wpływa bezpośrednio na wycenę złoża i decyzje inwestycyjne. Stanowią także podstawę do naliczania opłat eksploatacyjnych i podatków górniczych, które kopalnia musi płacić państwu.
Każda kopalnia musi prowadzić szczegółową ewidencję swoich zasobów bilansowych zgodnie z wymogami Państwowego Instytutu Geologicznego. To podstawa do rozliczania się z wydobycia i kontrolowania wykorzystania surowców.
Klasyfikacja zasobów nie jest stała – zmienia się wraz z warunkami rynkowymi i postępem technologicznym:
Przykładem dynamicznych zmian są kopalnie węgla – część złóż przywraca status bilansowy wraz ze zmianami sytuacji energetycznej
Zasoby bilansowe mają fundamentalne znaczenie prawne – tylko one mogą być przedmiotem koncesji górniczej. Ich właściwa klasyfikacja wpływa na wartość przedsiębiorstw górniczych, planowanie polityki surowcowej państwa i ocenę bezpieczeństwa energetycznego kraju.
Reprezentują zatem tę część bogactw naturalnych, która przy dzisiejszych możliwościach technicznych i warunkach ekonomicznych może być realnie wykorzystana dla potrzeb społeczeństwa i gospodarki.
Spodobała Ci się treść? Oceń nas!